Με την ευκαιρία των Αγίων ημερών του Πάσχα και της οικονομικής κρίσης που έχει περάσει το κατώφλι της χώρας μας ας ξαναγυρίσουμε στα χωριά μας έστω και για λίγες μέρες για να ξαναζήσουμε όπως και τότε που ήμασταν μικρά παιδιά, να θυμηθούμε την ξεχασμένη μας παράδοση.
Ξαναγυρίζοντας στα χωριά μας ας θυμηθούμε τους γιορτασμούς του Πάσχα στα παιδικά μας χρόνια τις θαυμάσιες εκείνες γιορτές που τόσο τις χαιρόμασταν σαν μικρά αμέριμνα παιδιά της υπαίθρου, - την Ακολουθία των Παθών, την λιτανεία του επιταφίου, την λαμπρή Ανάσταση στο προαύλιο της εκκλησίας, την Αγάπη, τις ευχές τα τσουγκρίσματα τις επισκέψεις μας στις εξοχικές εκκλησίτσες,
Το Πάσχα ανοίγει με την Κυριακή
ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ:
Αλλοτε την ημέρα των Βαΐων πήγαιναν βάγια στην εκκλησία και αφού τα ευλογούσε ο παπάς τα μοίραζε στους πιστούς
Μ. ΔΕΥΤΕΡΑ- Μ. ΤΡΙΤΗ: Ήταν ημέρες περισυλλογής και νηστείας - καθολική συμμετοχή των πιστών στις αγρυπνίες. Ιδιαίτερα την Μ. Τρίτη (τροπάριο Κασσιανής)
Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ: Και στον Πύργο παλιότερα γινόταν παρασκευή ζυμαριού της χρονιάς.
Μ. ΠΕΜΠΤΗ: Γενικότερα στα χωριά μας την Μ. Πέμπτη ζυμώνουν ψωμιά - κουλούρες της Λαμπρής. Την ημέρα αυτή γινόταν η βαφή των αυγών. Κάθε κουλούρα έπρεπε να έχει πάνω κόκκινο αυγό.
Σε κάθε βαφτιστήρι η νονά του έφτιανε ιδιαίτερα μεγάλη κουλούρα με κόκκινο αυγό. Την Μ. Πέμπτη χρησιμοποιούσαν τα κεριά από τα δώδεκα Ευαγγέλια για την απόκτηση του ποθούμενου ή την αποδίωξη ασθενειών. Αυτή την ημέρα οι τσοπάνηδες κρεμούσαν στα ζωντανά πολύχρωμες κλωστές και νήματα για να προφυλάξουν από τις ασθένειες. Καμιά από τις νοικοκυρές δεν τολμούσε να πλύνει ρούχα αυτή τη μέρα ή να σκουπίσει το σπίτι.
Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: Στολισμός του επιταφίου από κορίτσια του χωριού με πολύχρωμα ξεχωριστά λουλούδια. Περιφορά του επιταφίου στο χωριό με αναμμένα κεριά. Μεταφορά στο σπίτι λουλουδιών και κεριών του επιταφίου στο σπίτι και χρησιμοποίηση αυτών προς απαλλαγή από το μάτιασμα. Κατά την περιφορά του επιταφίου από γειτονιές του χωριού πολλές γριές που έμειναν πίσω, δεν ακολουθούσαν την περιφορά, έβαζαν στην άκρη του δρόμου πάνω σε παλιά κεραμίδα αναμμένα κάρβουνα και λιβάνι, ιερό θυμίαμα για τη θυσία του θεανθρώπου. -Το έθιμο αυτό διατηρείται μέχρι τώρα σ' όλα σχεδόν τα χωριά της χώρας μας .
Το αρνί και το κατσίκι το σφάζουν Μ. Παρασκευή και το αφήνουν να κοιμηθεί στο σπίτι δυο βραδιές.
Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ: οι κουζίνες μοσχοβολούσαν από τα γλυκίσματα που έφτιαχναν οι νοικοκυρές και ειδικά από τα κουλούρια της Λαμπρής
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ: Λαμπρή ονομάσανε το ελληνικό Πάσχα έτσι το ξέρει ο λαός στα τραγούδια του, έτσι το δίδαξε από τα πρώτα χρόνια της η εκκλησία -Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η "Λαμπριά" και μόνη έφτανε να δίνει μια φορά το χρόνο, την υπέρτατη ψευδαίσθηση της λευτεριάς. Στα χωριά μας η Ανάσταση γίνεται την καθορισμένη ώρα στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας. Κοντά στο τέλος της τελετής η εικόνα της Ανάστασης περιφέρεται τρεις φορές γύρω από τον ναό. Κατά την Ανάσταση φώτα, ασπασμός, κρότοι, όλοι κρατούν λευκές λαμπάδες. Το άγιο φως πρέπει να μεταφερθεί στο σπίτι με προσοχή να μην σβήσει η λαμπάδα. Το άγιο φως ήταν απαραίτητο πρώτα απ' όλα για να γίνει ένας σταυρός στ' ανώφλι του σπιτιού με τον καπνό της λαμπάδας. Κατόπιν με το ίδιο φως ανάβει το καντήλι του σπιτιού. Αν υπήρχε στο σπίτι ζωντανό που δεν γεννούσε το σταύρωναν με την αναμμένη λαμπάδα στο χέρι λέγοντας το "Χριστός Ανέστη". Πίστευαν δε πως το ζωντανό σύντομα θα γκαστρωθεί και θα γεννήσει.
Συνήθως το πασχαλινό φαγητό άρχιζε με το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών. Μετά τη νόστιμη μαγειρίτσα και τις πρώτες πρωινές ώρες αρχίζει το ψήσιμο του αρνιού. Το αρνί στη σούβλα που λέγεται οβελός (από το βέλος) εξού και ο οβελίας γίνεται σε θαυμάσια εξοχικά μέρη την ημέρα της Λαμπρής. Όλοι έβάζαν ένα χεράκι να γυριστεί το αρνί και το κοκορέτσι, χυνόταν άφθονο κοκκινέλι στα ποτήρια και όποιος ήταν περαστικός γινόταν καλοδεχούμενος κι έτρωγε κι έπινε μαζί τους.
Την κλωστή που είχαν τα παιδιά στα χέρια τους από την 1η του Μάρτη την τοποθετούσαν στο πόδι του αρνιού. Οι βοσκοί την ημέρα της Λαμπρής δεν έπιαναν κόκκινα αυγά. Οι τσοπαναραίοι παρατηρούσαν την πλάτη του ψημένου αρνιού που είχε μαντικές ενέργειες.
Χορτασμένοι εκεί όλοι απ' το Πασχαλινό τραπέζι μεθυσμένοι από τη χαρά και την ευτυχία, χόρευαν και άλλαζαν το φιλί της Αγάπης, πάνω στο χορό.
Ευκαιρία λοιπόν αυτό το Πάσχα να ξαναθυμηθούμε τα παλιά να γιορτάσουμε και να γλεντήσουμε Ρουμελιώτικα.
