ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΕΠΟΧΗ ΛΗΣΤΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΦΘΙΩΤΙΔΑ
Εισαγωγή
Επί Τουρκοκρατίας και ειδικά στην εποχή του Αλή Πασά ,πολλοί Έλληνες που δεν άντεχαν κυρίως την σκλαβιά και την φτώχεια μαζί αναγκάστηκαν να γίνουν ληστές και να ανέβουν στα Βουνά.
Λήστευαν συνήθως Τούρκους αλλά και πλούσιες Ελληνικές
οικογένειες.
Μετά την απελευθέρωση περίπου στα 1830 , πολλοί αγωνιστές της Ελληνικής επανάστασης λόγω της αδιαφορίας που έδειξε απέναντι τους το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος , βρέθηκαν χωρίς πόρους και προστασία , έτσι προσχώρησαν στις συμμορίες των ληστών.
Με το εμπειροπόλεμο πλέον προσωπικό οι λήσταρχοι έγιναν αδίστακτοι, κτυπούσαν πια, όχι μόνο τα χωριά αλλά και τις μεγάλες πόλεις.
Η Κυβέρνηση για την καταστολή των ληστειών αναγκάσθηκε να δώσει αμνηστία σε όλους τους ληστές.
Στις 28 Απριλίου το 1836 έθεσε σε ισχύ τον νόμο περί αμνηστίας αλλά εξαιρούσε 16 περιβόητους λήσταρχους.
Το φαινόμενο των ληστειών με αυτό το νόμο περιορίσθηκε σχετικά.
Από το 1845 όμως η πολιτική διαφθορά που επικρατούσε στη χώρα μας ,(με την συμβολή της Αντιπολίτευσης που ήθελε να κτυπήσει τη Κυβέρνηση ) ενθάρρυνε και δημιούργησε νέες συμμορίες.
Η Κυβέρνηση τότε βρέθηκε μπροστά σε μία χαώδη κατάσταση κυρίως στην ύπαιθρο.
Με το νόμο ΤΟΔ της 27 Φεβρουαρίου 1871 ,περί καταδιώξεως της ληστείας έθεσε σε εφαρμογή το μέτρο της επικήρυξης των ληστών και της εκτόπισης όλων όσων τους υπέθαλπαν και τους πρόσφεραν κάλυψη.
Παρά τις δεκάδες συλλήψεις και εκτελέσεις τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά.
Οι ληστές για να αντιμετωπίζουν τα καταδιωχτικά αποσπάσματα είχαν δημιουργήσει πολυμελείς ομάδες που πολλές φορές συγκρούονταν και μεταξύ τους για τον έλεγχο κάποιας περιοχής.
Επί 50 σχεδόν ολόκληρα χρόνια η εξύμνηση των κατορθωμάτων των λήσταρχων ( Νταβέλη , Λίγγου , Κακαράπη κλ ) έφθασε σε τέτοιο σημείο που όνειρο του φτωχού κάθε χωρικού ήταν να ενταχθεί σε κάποια από αυτές τις ομάδες.
Το κλίμα αυτό που επικρατούσε σε όλη τη χώρα ώθησε αρκετούς Σμοκοβίτες να βγούν στο βουνό.Θα αναφέρουμε εδώ όσους τα ονόματα τους διασώθηκαν έως σήμερα μέσω της προφορικής παράδοσης
ΓΙΑΤΑΓΑΝΑΣ έδρασε στα χωριά Σμόκοβο ,Καστανιά Νιοχώρι και γενικά στον ορεινό όγκο της περιοχής μας .Τον επικήρυξε η κυβέρνηση ,και τον σκότωσε στη τοποθεσία Τρανή Λάκα ,ο επίσης ληστής Σταμέλλος από την Καστανιά , για να αμνηστευτούν τα δικά του εγκλήματα.
ΚΑΝΤΖΟΣ ( Ευάγγελος Χριστακόπουλος ) τον οποίο τον καρατόμησαν στην θέση Μοιρά της Υπάτης την στιγμή της σύλληψης του .
ΘΟΔΩΡΗΣ ( Θεόδωρος Χριστογιώργος ) Σαιταρής . Αυτός δολοφονήθηκε από καταδιωκτικό απόσπασμα στην Χομίργιαννη.
ΡΑΦΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ( Γεώργιος Ραφτόπουλος ) η δράση του ήταν σχετικά μικρή, παραδόθηκε στις αρχές ,αμνηστεύτηκε και γλύτωσε τον θάνατο.
Όπως αναφέρει η προφορική παράδοση οι δύο ληστές Κάντζος και Θοδωρής, συνέλαβαν μια βραδιά στη θέση Σαμαράκι τον Ιερέα Παπαγεωργάκη από το Νιοχώρι που πήγαινε στο Σμόκοβο να μεταλάβει των Αχράντων Μυστηρίων κάποιο ετοιμοθάνατο κάτοικο του χωριού.Αφού τον κράτησαν όλη την νύχτα , την επομένη μέρα τον οδήγησαν στο σπίτι του στο Νιοχώρι ζητώντας του λύτρα για να τον αφήσουν ελέυθερο διαφορετικά θα τον εκτελούσαν . Ο Παπαγεωργάκης αναγκάστηκε να τους δώσει 300 χιλιάδες δραχμές , ( χρυσές την εποχή εκείνη) τα χρήματα τα είχε κρυμμένα στην ρίζα μιας καρυδιάς που είχε στην αυλή του.
Την ίδια εποχή λήστεψαν και τον Γιώργο Λαγό από το Σμόκοβο ,ο οποίος είχε τόσα χρήματα που όταν ζήτησε σε γάμο την κόρη του Παπαδήμα, του υποσχέθηκε ότι αν τον έκανε γαμπρό θα έστρωνε το δρόμο από το σπίτι του έως το σπίτι του Παπαδήμα με αργυρά τάλλαρα.Ο Παπαδήμας δεν τον έκανε γαμπρό του και τελικά πάντρεψε τη κόρη του με τον Σταύρο Σαιταρή
Αναλυτικά
Σαν να μην έφταναν τα άλλα προβλήματα που αντιμετώπιζε το
μικρό νεοσύστατο Νεοελληνικό Κράτος το 1833,
ήρθε να προστεθεί από τις αρχές του βίου του και το πρόβλημα της ληστείας, που λυμαινόταν όλη την Ελλάδα και κυρίως τις παραμεθόριες επαρχίες μία από τις οποίες ήταν και η επαρχία της τότε ακριτικής Φθιώτιδας. Η ληστεία κατά την ιστορική περίοδο (1833 – 1881) γνώρισε φάσεις έξαρσης και ύφεσης και απείλησε την ενότητα αλλά και την ίδια την ύπαρξη του Ελληνικού Κράτους.
Σαν κορυφαία γεγονότα της εποχής αυτής με μεγάλη απήχηση, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ήταν τα παρακάτω:
Η απαγωγή του Γάλλου λοχαγού Μπερτό ή Βρεττό από τη συμμορία
του αρχιληστή Χρήστου Νταβέλη στις 23 Σεπτεμβρίου 1855 – κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου (1854 – 1856) – καθώς ανέβαινε στο δρόμο από τον Πειραιά στην Αθήνα. Τελικά αφέθηκε ελεύθερος, αφού η Ελληνική Κυβέρνηση εξαναγκάστηκε να πληρώσει 30.000 δραχμές λύτρα για την απελευθέρωσή του.
Η κατάληψη, και η ληστεία του σπιτιού του και η αιχμαλωσία της κόρης του Παρασκευής, του δωδεκαχρονου γιού του και του γιατρού γαμπρού του Π. Καλογερόπουλου του βουλευτή Εύβοιας Νικολάου Βουδούρη. Οι ενωμένες συμμορίες του Βασίλη Καλαμπαλίκη, Λουκά Μπελιούλα ή Κακαράπη, Γιάννη Πάλλα, Φουντούκη, Θανάση Χορταριά, Μπούρχα, Νικολάου Τσόπα ή Ρουπακιά, Μήτρου Λυκουρέση και Δήμου Καραδήμου αποβιβάστηκαν με βάρκες από τις ακτές της Βοιωτίας στη Χαλκίδα στις 28Νοεμβρίου 1855 και απήγαγαν τα παραπάνω άτομα, τα οποία απελευθερώθηκαν, αφού καταβλήθηκε στις ληστοσυμμορίες ως λύτρα το ποσό
των 40.000 δραχμών και δόθηκε η υπόσχεση του βουλευτή Βουδούρη ότι θα ενεργούσε για την αμνήστευσή τους.
Το Νοέμβριο του 1865 οι ληστές απήγαγαν τρεις Άγγλους περιηγητές
στην Ακαρνανία.Τον Αύγουστο του 1866 οι ληστές απήγαγαν το βουλευτή Τριφυλλίας Σωτήριο Σωτηρόπουλο και τον κράτησαν αιχμάλωτο τριάντα έξι μέρες.
Το 1870 οι αρχιληστές Χρήστος και Τάκος Αρβανιτάκης με τη
συμμορία τους απήγαγαν τους ξένους περιηγητές που πήγαν να επισκεφθούν το πεδίο της μάχης του Μαραθώνα και τους σκότωσαν στις 9 Απριλίου στο Δήλεσι (Δήλιον) της Βοιωτίας, ένα φοβερό γεγονός με τρομερή απήχηση στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ληστές μπήκαν στη Λιβαδειά και
απήγαγαν από το σπίτι του το βουλευτή Φίλωνα
Η Ληστοκρατία στην Φθιώτιδα ...... Συνέχεια
Λόγω μεγάλου όγκου του κειμένου ( 8.804) λέξεις θα δημοσιευτεί προσεχώς σε ειδική σελίδα
