Η περιφορά του Επιταφίου στην Υπάτη !!

Από το βιβλίο του Ξενοφώντα Αναγνωστόπουλου ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΤΗΣ

Η περιφορά των έπιταφίων
Οι κάτοικοι τής “Υπάτης, έν άγαστη άγάπη καί συμπνοία διεσκέδαζον κατά τάς έορτάς, πανηγύρεις κλπ.
Πλήν όμως οί τόσον άγαπημένοι μεταξύ των καί φιλήσυχοι Ύπαταΐοι, μίαν μόνον ήμέραν του έτους καί συγκεκριμένως κατά τήν Μεγάλην Παρασκευήν, διετέλουν έν έμπολέμω πραγματικώς καταστάσει μέχρι του 1912 έτους, έκ του έξής τοπικού έθίμου.
Έν “Υπάτη ήσαν καί είναι δύο ένοριακοί ναοί,ό του “Αγίου Νικολάου καί ό του “Αγίου Γεωργίου,οί δέ ένορΐται τών ναών τούτων ήμυλλώντο είς τό ποία έκ τών δύο ένοριών θά έστόλιζε μεγαλοπρεπέοιΐρον τόν Έπιτάφιον κατά τήν “Αγίαν Πάρασκευήν καί ποία κατά τήν περιφοράν τοϋ Επιταφίου της είς τήν πόλιν, θά ένεφάνιζε περισσότερον ογκον άνθρώπων, τόν διά περισσοτέρων κροτίδων (βαρελότ ων) καί τυφεκισμών έορτασμόν, λαμπαδηφορίαν διά λαμπάδων έκ κηροΰ καί ένετικου τύπου φανών έκ χρωματιστού χάρτου, καλλίφωνον χορόν έκ νέων δια ιόν ψαλμόν τών τροπαρίων τού Ε π ι τ α φ ί ο υ θρήνου κλπ.
Αϊ προετοιμασίαι διά τήν περιφοράν τών Ε π ι τ α φ ί ω ν τών άνωτέρω δύο ναών, ήρχιζαν άπό τήν Μεγάλην Δευτέραν καί τήν έσπέραν τής Μεγά-λης Παρασκευής οί καταστόλιστοι έξ άνθέων Επιτάφιοι άμφοτέρων τών ναών, έν πομπή καί παρατάξει περιστοιχιζομένοι ύπό όπλοφορούντων άνδρώνκαί παίδων έφοδιασμένων μέ κροτίδας, προπορευομένης έκάστου Επιταφίου όμάδος άνδρών όπλοφορούντων, περιεφέροντο μεγαλοπρεπέστατα καί φαντασμαγορικώτατα διά τών όδών έκάστης ένορίας διά νά καταλήξη κατόπιν έκάστη πομπή είς τόν ναόν έξ ού έξεκίνησε.
”Οταν όμως άμφότεραι αί πομπαί συνηντώντο εις τι σημεΐον, συνήθως είς τόν δρόμον τόν άγονταπρός τόν ναΐσκον τής “Αγίας Σοφίας, έσταμάτων αί πομπαί καί καθ” ην στιγμήν οί ιερείς άνέπεμπον εύχάς πρός τόν θεόν, οί προπορευόμενοι τής πομπής καί οί περιστοιχίζοντες ταύτην όπλοφόροι άνδρες καί οί φέροντες κροτίδας παίδες ήρχιζον τούς πυροβολισμούς είς τόν άέρα, έπιδιώκοντες τό μέν νά έμφανίση έκάστη πομπή άρτιωτέραν καί μεγαλοπρεστεραν έμφάνισιν, τό δέ νά προπορευθή τής έτέρας,
Έκ τής προσπαθείας όμως έκάστης πομπής πρός έπίτευξιν τών άνωτέρω, έδημιουργοΰντο πάντοτε παρεξηγήσεις καί φιλονικεΐαι καταλήγουσαι είς διαπληκτισμούς καί ένίοτε είς τραυμοτισμούς τών άκολουθούντων τάς πομπάς έκ τών ριπτομένων κροτίδων ή διά μαχαιρών καί σφαιρών άκόμη έκ τών δι”όπλων πυροβολισμών.
Καί ναι μέν έκάστην πομπήν παρηκολούθουν έλάχιστα όργανα τής τάξεως (χωροφύλακες), άλλά ταΰτα ήσαν άνίσχυρα νά έπιβάλλουν τήν τάξιν διότι δέν έπέτρεπον οί πολΐται τήν ανάμιξίν των είς τά τής περιφοράς τών Επιταφίων.
Μόνον ά π α ξ περί τό 1902, αν ένθυμουμαι καλώς, είς συμπλοκήν μεταξύ τών πομπών τών Έπιταφίων έπιχείρηαε νά έπέμβη ή άστυνομία άλλά καί τότε ήναγκάσθη νά ύποχωρήση διότι μερικοί νέοι, έπετέθησαν κατά τών οργάνων τής τάξεως καί εΐς έκ τών νέων αυτών έτραυμάτισε διά μαχαίρας τόν έκτελοΰντα χρέη άστυνόμου τής πόλεως άνθυπολοχαγόν.
”Εκτοτε, κατά τήν περιφοράν τών Επιταφίων έν Υπάτη, ένισχύετο ή άστυνομική άρχή διά τήν διατήρησιν τής τάξεως καί τη βοήθεια καί νουθεσιών σοφρωνεστέρων πολιτών ήρχισαν νά μειώνονται οί πυροβολισμοί βαθμηδόν καί μέχρι τοΰ 1915 νά παύση έντελώς ή κατά τήν περιφοράν τών Επιταφίων όπλοφορία πολιτών, περιορισθείσης έκάστης πομπής είς τήν λαμπαδηφορίαν καί είς έλαχίστας κροτίδας τάς όποιας ρίπτουν άκόμη μερικοί παίδες.ypati.wordpress.com/